1920 Yılı ve Sol Muhalefet

Yeşil Ordu Cemiyeti / Hafi -gizli- Türkiye Komünist Partisi / Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası / (Resmi) Türkiye Komünist Fırkası 1920 yılı, Türkiye tarihinin bu en ilginç ve en bilinmeyen yıllarından biri,siyasi yaşamımızda örneği olmayan farklı bir tarihsel dilimdir. Türkiye Büyük Millet Meclisi içinde ve Meclis dışında sol ve komünist partiler kurulabilmiş, bunlar yeni bir devletin kuruluş sürecinde görüşlerini açıklamış ve siyasi mücadele içinde bulunmuşlardı. Arka arkaya kurulan ve kapatılan dört siyasi partinin ömrünün sığdığı bir ülkenin tarihi için çok kısa olan bu zaman aralığına yakından bakınca,sonuçları kendisinden sonraki yıllara taşan ve günümüzdeki nice yaşamsal konunun bizim bugün çok yadırgayacağımız bir boyutta yaşattığına tanıklık, oldukça şaşırtıcıdır. Türk burjuva devriminin ilk yılları, tek parti devri, soğuk savaş yılları, darbelerin damgasını vurduğu ağır aksak yürüyen demokrasili yıllar, bütün bu dönemler; başından itibaren Kemalizm?in çerçevesini belirlediği ideolojik bir iklimde yaşanmıştır. Sonradan dünya konjonktürüne uygun olarak Avrupa?daki faşizm ve ABD?nin şırınga ettiği komünizm düşmanlığı da bu iklimde kendilerine yer bulmuştur. Bu uzun dönemde adım adım oluşturulan politikalar, geçmişe doğru adeta ışık dahi sızdırmayan perde vazifesi görmüş, anılan partilerin kurucuları, yayın organları, mücadeleleri ve kapatılmalarıyla birlikte Türkiye?nin 1920 ve öncesi toplumsal ve siyasal yaşamı da unutulmaya bırakılmıştır. 1920 Yılı ve Sol Muhalefet, söz konusu siyasi hareketlerin belgelerinden yola çıkarak, bu karanlığın bir nebze de olsun aralanmasını hedefliyor. Böyle bir çalışmanın, bütün yazılan ve söylenenlerin ötesinde en önemli amacı, dönemin yeniden (ve yeniden) tartışılmasına katkıda bulunmak, olayları, arka planındaki toplumsal doku ile birlikte ele alarak, kendi tarihsel perspektifi içinde sunmaktır.Gerçekte renkli,devingen ve sorgulayan bir dönemi; üzerinden neredeyse yüz yıl geçtikten sonra anlamaya çalışmak, bir tarih merakının ötesinde, Türkiye?nin mevcut sorunlarının, güncel tartışmaların ve bugün yaşanan sancıların kökleri konusunda fikir verecektir.