Eğitimde Program Değerlendirme Modelleri

Eğitim programları, ögelerden oluşan, ögeleri sayesinde işlevsellik kazanan dinamik bir sistemdir. Ögelerin birinde oluşabilecek bir aksaklık diğer ögeleri de etkileyeceğinden tüm eğitim programlarının aksamasına neden olur. Eğitim programlarının son ve tamamlayıcı ögesi olan değerlendirme, gerek öğrenci başarısının değerlendirilmesi gerekse eğitim programlarının etkililiği hakkında karar vermede oldukça önemli bir yere sahiptir. Çeşitli ölçme araçları yardımıyla elde edilen veriler ile programların ne derecede etkili olduğu bu süreçte belirlenmeye çalışılır. Bunun yanı sıra sistematik veri toplama ve program hakkında karar verme noktasında program değerlendirme modellerinin, değerlendirme sürecinde ayrı bir yeri ve önemi vardır. Program değerlendirme modelleri; araştırmacılara bir programın nasıl değerlendirilebileceği ve tasarlanabileceği konusunda yol gösteren birer pusula gibi işlev görürler. Modeller aracılığıyla değerlendirilen ve tasarlanan eğitim programları eğitimde niteliği yükselterek daha iyi bir eğitim hizmeti verilmesine imkân sağlar. Alanında uzman yazarlar tarafından geliştirilen bu kitap yedi bölümden oluşmaktadır. Kitapta öncelikle program değerlendirmeye kavramsal ve tarihsel bir bakış açısıyla yaklaşılmış ardından da sayıları gittikçe artan program değerlendirme ve tasarım modelleri arasında yer alan ve oldukça işlevsel olduğu düşünülen program modellerine yer verilmiştir. “Aydınlatıcı Program Değerlendirme Modeli, Bellon ve Handler'ın Program Değerlendirme Modeli, Dick, Carey ve Carey Öğretim Tasarımı Modeli, Hammond Program Değerlendirme Modeli, Hümanist Program Değerlendirme Modeli, Pragmatik Program Değerlendirme Modeli” çerçevesinde ele alınan bu kitapta modeller; modelin tanıtımı, dayandıkları felsefe, modelin aşamaları, paydaşları, uygulanmasında kullanılabilecek araştırma yöntemleri, diğer modeller arasındaki farklılıkları, modelin sınırlılıkları ve güçlü yönleri, model ile ilgili yerli/yabancı yapılmış araştırmalar, modele ilişkin kullanılabilecek soru örnekleri çerçevesinde ele alınmıştır. Kitap, bu modellerin ayrıntılı bir şekilde tanıtımı ve modellere ilişkin soru örnekleriyle program değerlendirme çalışmalarında ele alınabilecek bir rehber konumundadır. Kitapta program değerlendirme ve tasarım yapmak isteyen araştırmacılara yardımcı olabilmek amacıyla modellerin uygulanmasında kullanılabilecek soru örneklerine yer verilmiş olması araştırmacılara modeli kullanma kolaylığı sağlayacaktır. Kitabın bu özellikleri göz önünde bulundurulduğunda eğitim programları ve öğretim alanına ilgi duyan ve bu alanda araştırma yapmak isteyen tüm eğitimcilere katkı sağlayacağı umulmaktadır.