Jacques Derride ile Birlikte Pera Peras Poros

İstanbulun bugünkü merkezinin adı eskiden Peraydı. Kentleşmeden önce Pera yabancı tüccarlar, denizciler kadar büyükelçilerin de oturduğu Galata mahallesinin öbür yanını, ötesini temsil ediyordu. Pera gibi Galata da zamanında, Ayasofya Kilise-Cami ve Topkapı Sarayının yer aldığı ve merkez kabul edilen mahallenin öbür yanı, ötesi olmuştu. Bütün bu mahalleler ancak gündüz boyunca geçişe izin verilen kapıların bulunduğu sınır-duvarlarıyla ayrılmıştı. Bu öbür yan/öte-uç/sınır-geçiş (pera-peras-poros) yapısı, sadece kent tarihi açısından değil aynı zamanda simgelerinin doğuşu açısından da kentin yaşamını oluşturmuştur. Fatih Sultan Mehmetin İslamın yeni merkezi İstanbul olarak dönüştürmek istediği eski Bizansın kendisi de köken olarak öbür yan, öteydi. Fetihten sonra ve kentin tüm tarihi boyunca başka peralar, başka sınırlar ve başka geçitler ortaya çıkmıştır. İstanbul kendi duvarları içinde kendinden bölünerek her zaman başka yeri içinde barındırmış, kendi bağrında toplamıştır. O gün bugündür yabancı, sadece kentin dışında değil, aynı zamanda içinde de oturandır. Böylece İstanbul, sürekli değişen, temelleri yapısızlanarak yapılanan bir kent olarak ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden metafizik ve kavramsal bir açıdan bu kent, alternatif ve çelişmezliğin katı karşıtlıkları üzerinde kurulu geleneksel mantığa gerçek bir meydan okumadır. İstanbul, kendi ile başkasının ayrışamaz bir şekilde birbirine karıştığı; farklı halk ve kültürlerin kendi yeri ile yaban arasındaki geçişlilikte komşuluk yaptığı yaşayan bir aporia (çıkmaz, olanaksız poros) biçimi olmuştur. Tüm logoslardan daha ilksel olan Bosfor efsanesi de bu yapıyı anlatır: Zeusla sevişen Heranın kıskançlığıyla öküze dönüştürülen Io, eski haline dönmek için yüzerek boğazı geçmek zorunda kalmış ve böylece boğaz Bos-phoros, öküz geçidi adını almıştır. Hem kimlikleri çizen hem de silen geçitlerin, coğrafi ve simgesel anlamı üzerinde düşünen bu kitapta alanlarında tartışmasız kabul gören felsefeci, tarihçi ve sosyologlar bir araya geliyor. Disiplinlerarası bir çalışma ortamında JacquesDerrida, BernhardWaldenfels, GabriellaBaptist, Önay Sözer, StefanosYerasimos ve Doğan Kuban'ın katılımıyla ortaya çıkan PeraPerasPoros, bir sınırlar ve geçitler kenti olan İstanbul'dan hareketle, kendi evinde olmayı, yabancılığı ve konukseverliği yeniden tanımlama denemesine girişiyor.