Türkiye'de Muhafazakâr Siyaset

Muhafazakârlık genel mahiyetiyle hem düşünce geleneği hem de çağdaş siyasal ideoloji olarak tanımlanabilir. Bir ideoloji olarak muhafazakârlık modern çağın Aydınlanma düşüncesinin eleştirisi ve Fransız Devrimi gibi siyasal dönüşümlere karşı bir tepki olarak belirir. Muhafazakârlık, modern bir nitelik taşımasının yanı sıra moderniteye karşı bir muhalefeti de içerir. Muhafazakârlık, liberalizm ve sosyalizm gibi bütün zamanlarda ve bütün mekânlarda evrensel ilkeleri olan bir ideoloji değildir. Muhafazakârlığın her ülkeye göre değişen özellikleri/boyutları bulunmaktadır. Modern Türkiye'nin kurulmasından beri 1946 yılında yapılan şaibeli seçimi göz ardı edersek, 1950 yılında yapılan seçimlerde Demokrat Parti'nin siyasal iktidara gelişiyle birlikte muhafazakâr siyaset Türk siyasal hayatında yaşama alanı bulmuştur. Bu noktada Adnan Menderes ile başlayan çok seslilik darbeler ve muhtıralar ile kesilse de günümüze kadar Süleyman Demirel'in Adalet Partisi ve Doğru Yol Partisi, Milli Nizam Partisiyle başlangıç yapan Necmettin Erbakan'ın Milli Selamet Partisi, Refah Partisi ve Fazilet Partisi, özellikle liberal adımların atılmasıyla küresel yapıya entegre olma sürecinde Turgut Özal'ın Anavatan Partisi ve 2000'lerin başından günümüze kadar devam eden Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki Adalet ve Kalkınma Partisi, muhafazakar siyaseti ya bütünüyle yada belli alanlarda kendilerine düstur edinmişlerdir. Bu partilerin programlarına, yaptıkları icraatlarına baktığımız zaman hiçbir zaman muhafazakâr siyaseti dışlayıcı bir yönde tavır almamışlardır. Çalışma muhafazakârlığın, pratikte Türkiye'de öne çıkan özelliklerini ve özel boyutlarını, tarihsel süreç bağlamında ele almıştır. Bölümlerin tümünde bu özelliklerin siyasete yansıyan tarafları analiz edilmiştir.