Zaharoff

Zaharoff'un, Milli Mücadele döneminde Avrupa'nın en büyük silah tüccarı ve para babası sıfatı ve hesapsız ölçüdeki silah, para ve siyasî yardımları ile Yunan harekâtının bir numaralı "patronu" ve "finansörü" olduğu ve bu harekâtın patlak vermesinde; gene baş aktörlerden biri mevkiinde yer aldığı, Ortadoğu'daki amansız "petrol mücadelesi"nin de inanılmaz bir etkiyi haiz bulunduğu, Çolak'ın kitabından sarih bir biçimde anlaşılmaktadır. Çolak, eserinde konuyu, ekseriyetle yabancı kaynaklara dayanarak gayet detaylı bir şekilde ele alıp, sağlam bir zemine oturtmuş ve Millî Mücadele'nin "bilinmeyen bir yönünü", farklı bir güçlü tez sloganı eşliğinde gün yüzüne çıkarmış. 1849'da Muğla'da doğan, yaklaşık 20 yaşına kadarki hayatı İstanbul'da fakirlik ve sefalet içerisinde geçen, sonra da zengin ve güçlü olmak sevdasıyla Avrupa yollarını arşınlarken, aradığını, İngiliz Nordenfeldt Silah Şirketi'nin temsilcisi olarak Atina'da bulan; pek az insanın hayatına sığdırabileceği akla durgunluk verici bir karanlık ve esrarengiz hayat akışının öznesi olan Basil Zaharoff un, 20. Yüzyıl başlarında Avrupa ve etkisi altındaki coğrafyaların varlık ve gelecekleri üzerinde oynadığı gizli rolün, sadece yukarıdakiyle sınırlı kalmadığını, Çolak'ın eserinde hayret ve dehşetle öğrenmekteyiz.